Van adviseurs wordt verwacht dat zij een netwerk opbouwen. Je bent wie je bent, is het idee. Maar hoe bouw je een netwerk op? Niet door je te richten op de inner circle.
Als het gaat om het professioneel opbouwen van contacten, bestaat de neiging om vooral te kijken naar de eigen, bestaande contacten waar je sterke banden mee hebt: de inner circle. We omringen onszelf graag met dezelfde mensen, met dezelfde achtergrond, die op dezelfde vertrouwde plekken komen. En dat, terwijl we onszelf ook wel afvragen waarom onze sector, organisatie, bedrijf, product, diensten of maatschappelijk verhaal zo weinig ingang vinden bij andere geledingen van de samenleving. Gelukkig zijn er ook mensen die verder weg zijn: de outer circle. Het zijn de kennissen waarmee je een gemeen-schappelijke factor deelt, maar geen intensieve contacten onderhoudt. Het is een veel voorkomend misverstand, dat mensen zich vooral zouden moeten richten op de inner circle. Wie wijzer wil worden, stapt uit de eigen bubbel om inspiratie en ideeën op te doen buiten de vertrouwde kringen. You are the company you keep.
Vage kennis
Over dit fenomeen schreef de Amerikaanse socioloog Mark Granovetter in het American Journal of Sociology in 1973 “De kracht van zwakke verbanden” (The strength of weak ties). Teveel focus op de inner circle leidt tot groepsdenken – teveel van hetzelfde, is zijn betoog. Meer en meer sluiten groepen zich op in hun eigen bubbels: clubjes van gelijkgestemden. Hoe sterker de band tussen twee kennissen, zo luidt de wet van Granovetter, hoe meer hun netwerk samenvalt en hoe minder ze eigenlijk voor elkaar kunnen betekenen. Met andere woorden: hoe sterker het sociale netwerk, hoe minder je er aan hebt. Om misverstanden te voorkomen: natuurlijk blijft de eigen omgeving van groot belang voor het persoonlijk-emotionele welbevinden, maar voor het effectief opereren in de samenleving is het nabije netwerk juist van veel minder belang. Blijven hangen in je eigen bubbel heeft vervreemding als risico. Als tegengeluid wordt geweerd, raken systemen in zichzelf gekeerd. Wijzer word je vooral van kennissen die verder van je afstaan. Soms heeft een vage kennis meer invloed dan een vertrouwde vriend.
Buiten je eigen bubbel
Om je netwerk optimaal te gebruiken, zijn het meestal niet je goede vrienden, ‘strong ties’, die het meest waardevol zijn. Het zijn juist de ‘weak ties’ die deuren openen naar nieuwe uitdagingen en kansen voor bijvoorbeeld jouw loopbaan. Met andere woorden: het is niet de aanwezigheid in bekende netwerken, maar juist de verbinding met andersdenkenden die mensen uiteindelijk verder helpt. Zo vormt de vage kennis (weak tie) een brug tussen twee werelden. Het onderhouden van oppervlakkige contacten geven jou dus de mogelijkheid om buiten je eigen bubbel te treden om zo nieuwe perspectieven en inzichten te vormen.
Steun in de rug
Het artikel van Granovetter wordt niet voor niets beschouwd als een van de meest invloedrijke theorieën uit de moderne sociologie sinds de jaren zeventig. De relevante vraag is vervolgens: kunnen we ‘zwakke’ verbindingen stimuleren? Het antwoord is eigenlijk verrassend eenvoudig; het gebeurt al. De slimste adviseurs werken aan ‘zwakke’ verbindingen, door breed contacten te onderhouden. Zij knopen daardoor werelden aan elkaar die niet meer van nature verbonden worden, en daarmee leveren zij – op een bijna terloopse manier – kunstmest voor de ontwikkeling van sociaal kapitaal.